15. júlí 2022Rannsóknarvinna vegna Borgarlínunnar stendur yfir
Rannsóknarvinna vegna Borgarlínunnar stendur yfir
Í vor og sumar hefur verið unnið markvisst að jarðvegsrannsóknum og burðarþolsmælingum á höfuðborgarsvæðinu á þeim stöðum þar sem sérrými fyrstu lotu Borgarlínunnar mun koma til með að liggja. Markmiðið með þessum rannsóknum er að tryggja að undirlag fyrir nýja samgöngumannvirkið sé öruggt og traust, sem er forsenda fyrir langtímastöðugleika og öryggi Borgarlínunnar.
Auk þess hafa verið gerðar ítarlegar jarðsjármælingar til að kortleggja hvað leynist undir yfirborðinu, til dæmis eldri lagnir, rafmagns- og hitaveitulagnir, gömul mannvirki og aðrar innviðir sem ekki er með fullri vissu vitað um staðsetningu á. Þessar rannsóknir hjálpa til við að forðast óvæntar tafir eða öryggisvandamál þegar framkvæmdir hefjast.
Verkefnið felur einnig í sér ítarlega greiningu á jarðvegsgerð og burðarþoli veglaga og undirbyggingar, sem veitir verkfræðingum og hönnuðum nauðsynlegar upplýsingar til að velja rétt efni, styrkingaraðferðir og byggingaraðferðir fyrir stíga, göngustíga og samgöngumannvirki Borgarlínunnar. Öll vinna fer fram í samvinnu við sveitarfélög, leyfisveitendur og hagsmunaaðila til að tryggja að allar framkvæmdir samræmist skipulagi og löggjöf, sem og hagsmunum íbúa svæðisins.
„Undanfarnar vikur höfum við verið að bora og taka jarðvegssýni á þeim stöðum þar sem fyrsta lota Borgarlínunnar kemur til með að liggja. Jarðvegssýnin eru síðan rannsökuð á rannsóknarstofu og gerð á þeim viðeigandi próf. Auk sýnatöku eru framkvæmd svokölluð CPT-próf sem gefa upplýsingar um jarðveginn á staðnum. Með þessu móti fæst góð mynd af því hvernig jarðvegurinn er samsettur. Einnig snúast þessar boranir um að finna hvar komið er niður á fastan botn í jarðlögunum á höfuðborgarsvæðinu, en það er mikilvægt til að geta komið í veg fyrir að jarðvegurinn fari að síga síðar meir,“ segir Sverrir Örvar Sverrisson, verkefnastjóri á Mannvirkjasviði Vegagerðarinnar.
Samhliða jarðvegsrannsóknum hafa farið fram burðarþolsmælingar með falllóðsmælitæki sem er í eigu Vegagerðarinnar. Mælt er á 50 metra bili og aðeins þéttar í kringum gatnamót, að sögn Sverris.
„Með því að tengja saman niðurstöður úr jarðvegsrannsóknum og falllóðsmælingum er hægt að meta burðinn í undirlaginu. Þetta er ekki síst gert til að meta hvort það þurfi að skipta um jarðveg á þeim stöðum þar sem áætlað er að sérrými Borgarlínunnar liggi,“ upplýsir Sverrir og bætir við að í sumar verði einnig gerðar svokallaðar prufugryfjur til að ná í jarðvegssýni á stærri skala.
Á saman tíma hefur veggreinir verið notaður til þess að framkvæma jarðsjármælingar. „Við höfum keyrt veggreininn á nokkrum köflum fyrstu lotu Borgarlínunnar og meðal annars jarðsjármælt til að kanna hvort t.d. lagnir eða fornar minjar leynist þar undir. Gögnin úr veggreininum eru send til Finnlands þar sem unnið er nánar úr þeim,“ greinir Sverrir frá.
„Allar þessar mælingar er mikilvægar til að fá góða heildarmynd af því sem liggur undir yfirborðinu. Með þessu móti fást mjög góð gögn fyrir hönnuði að vinna úr en Borgarlínan er jarðtæknilega séð afar viðamikið verkefni,“ segir Sverrir.
Vegagerðin vinnur að þessum rannsóknum í samstarfi við verkfræðistofuna Hnit.
Burðurinn er mældur með falllóðsmælitæki.
Burðarþolið er mælt með 50 m millibili.