PDF · mars 2010

Fugla­líf á endur­heimt­um vötn­um á Vestur­landi – Áfanga­skýrsla

Í þessari áfangaskýrslu er gerð grein fyrir framvindu og fyrstu niðurstöðum verkefnisins
„Fuglalíf á endurheimtum vötnum á Vesturlandi”. Ætlunin er að varpa ljósi á áhrif
endurheimtar á fuglalíf og meta árgangur aðgerða. Verkefnið er styrkt af Vegagerðinni og er
gert ráð fyrir að það standi yfir í 2 ár.
Rannsóknir á fuglalífi á endurheimtu votlendi hafa verið mjög litlar hér á landi, þrátt fyrir að
talsvert hafi verið endurheimt af slíku búsvæði á undanförnum árum. Í þessu verkefni verður
fuglalíf á endurheimtum vötnum og tjörnum á Vesturlandi rannsakað og borið saman við
óröskuð vötn og tjarnir á sama svæði. Talningar hófust um miðjan maí 2009 og voru þær
endurteknar sex sinnum fram á haust. Valin voru 57 vötn, tjarnir og mýrarpollar og eru 10 af
þeim eru endurheimt. Fimm þeirra voru endurheimt af Vegagerðinni árið 2001: tvær tjarnir í
landi Staðarhúsa ofan við Borgarnes, tvær tjarnir í landi Saura á Mýrum og Kolviðarnesvatn
Syðra í Eyjahreppi á Snæfellsnesi.
Fyrstu niðurstöður benda til þess endurheimt hafi haft mjög jákvæð áhrif á fuglalíf vatnanna
og var fjöldi fuglategunda svipaður á þeim og óröskuðum vötnum í nágrenni. Í ljós kom að
svæðisbundinn munur er á fuglalífi vatna á rannsóknasvæðinu óháð því hvort þau eru
endurheimt eða náttúruleg. Þessi munur tengist jarðgrunni og landgerð. Á vötnum í
Staðarsveit, sem eru á fornu sjávarseti og nálægt sjó, er mun meira fuglalíf en á vötnum
Mýrum sem eru umgirt súrum mýrum á fornu blágrýti. Einnig fannst sterkt samband milli
tegundafjölda og stærðar vatnanna, bæði fyrir náttúruleg og endurheimt vötn.
Fyrstu niðurstöður verkefnisins voru kynntar á Rannsóknarráðstefnu Vegagerðarinnar og á
Hrafnaþingi Náttúrufræðistofnunar.