Heiti verkefnis : 

Greining á innri gerð slitlaga með X-ray tomography

Verkefnastjóri : 

Gísli Guðmundsson

Stutt lýsing á verkefninu:

Tilgangur þessa verkefnis er að beita tiltölulega nýrri tækni við skemmdagreiningu á malbiki og þar með að kanna notagildi tækninnar. Greiningin gengur út á að greina sýni úr malbiki með röntgen geislum í röntgentæki sem er til staðar á NMÍ. Um er að ræða þrívíða greiningu (3D X-ray computer tomography).

Markmið með þessari rannsókn er að greina holrýmd í malbiki, þar með talið loftbólur, sprungur, binding (fasaskilssvæði) milli fylliefna og bindiefnis og þjöppun malbiks. Einnig verður unnt að kanna aðra þætti sem tengjast ekki sprungumyndun beint, eins og t.d. afmyndun malbiks undir álagi, dreifingu á fínefni, viðloðun milli fylliefnis og biks, viðloðun milli nýs og gamals malbiks, íblöndun steinefna í malbik, og svo mætti lengi telja. Sem dæmi um um atriði sem mætti skoða er hvernig yfirborð malbiks slitnar útfrá mismunandi dekkjategundum. Einnig þessu tengt mætti rannsaka hvernig yfirborð malbiks slitnar að sumarlagi og að vetrarlagi, þ.e.a.s. með eða án nagladekkja.

Verkefnið er hugsað sem forverkefni með stærra verkefni í huga framhaldi ef niðurstöður reynast jákvæðar.  Markmið verkefnisins er tvískipt: annars vegar að ná fullum völdum á tækninni sem þarf að beita, og hins vegar að kanna hagnýtt notagildi 3D X-ray computer tomography á malbikssýnum.

Tilgangur og markmið:

Tilgangur þessa verkefnis er að beita tiltölulega nýrri tækni við skemmdagreiningu á malbiki og kanna notagildi tækninnar. Greiningin gengur út á að greina sýni úr malbiki með röntgen geislum í röntgentæki sem er til staðar á NMÍ. Um er að ræða þrívíða greiningu á viðkomandi sýni (3D X-ray computer tomography). Greiningin sem slík er frekar einföld í framkvæmd. Næmi greiningarinnar er háð sýnastærðinni og þéttleika sýnisins, en einnig greiningartímanum. Best er að hafa sýnið sem minnst. Forprófanir á NMÍ á malbiks kjarna með um 3 cm í þvermál og um 2-3 cm á lengd gáfu mjög góða niðurstöður. Raunhæft ætti að vera að greina um 5 cm kjarna. Sýnalengdin er ekki eins takmarkandi þáttur eins og þvermálið, en þó þarf sýnið að passa inn í sýnaklefann. Í þessari rannsókn er miðað við að lengd sýna verði ekki meiri en um 6 cm.
Markmið með þessari rannsókn er að greina holrýmd í malbiki, þar með talið loftbólur, sprungur, binding (fasaskilssvæði) milli fylliefna og bindiefnis og þjöppun malbiks. Einnig verður unnt að kanna aðra þætti sem tengjast ekki sprungumyndun beint, eins og t.d. afmyndun malbiks undir álagi, dreifingu á fínefni, viðloðun milli fylliefnis og biks, viðloðun milli nýs og gamals malbiks, íblöndun steinefna í malbik, og svo mætti lengi telja. Sem dæmi um um atriði sem mætti skoða er hvernig yfirborð malbiks slitnar útfrá mismunandi dekkjategundum. Einnig þessu tengt mætti skoða hvernig yfirborð malbiks slitnar að sumarlagi og að vetrarlagi, þ.e.a.s. annars vegar þegar sumardekk eru í notkun og hins vegar þegar nagladekk eru í notkun.

Verkefnið er hugsað sem forverkefni með stærra verkefni í huga framhaldi ef niðurstöður reynast jákvæðar.  Markmið verkefnisins er tvískipt: annars vegar að ná fullum völdum á tækninni sem þarf að beita, og hins vegar að kanna hagnýtt notagildi 3D X-ray computer tomography á malbikssýnum.